كتاب البلدان

Müslümanlar tarafından yazılan ilk coğrafya kitaplarındandır. Ya‘kūbî, uzun süren araştırmalardan ve seyahatlerden sonra topladığı malzemeyi değerlendirerek yazdığı eserini 278 (891) yılında tamamlamıştır. Eser Bağdat ve Sâmerrâ’nın tasviriyle başlar; ardından İran, Turan, Afganistan, Arabistan, Hindistan, Çin, Bizans ülkesi, Suriye, Mısır, Nûbe, Kuzey Afrika, Sicistan ve Horasan anlatılır. Bu bölgelerdeki yerleşim merkezleri, aralarındaki mesafeler, fetihleri, halkları, vergi miktarları, coğrafî durumları hakkında bilgi verilir.

Kitap ile ilgili çalışmalar:

M. J. de Goeje kitabın Mağrib’le ilgili bölümü hakkında bir doktora tezi hazırlamıştır (Specimen e literis orientalibus exhibens descriptionem al-Maghrebi, sumtam e libro regionum al-Jaqubii, Leiden 1860). 

Kitâbü’l-Büldân’ın ilk neşrini Abraham W. T. Juynboll gerçekleştirmiş (Leiden 1861).

M. J. de Goeje eseri, İbn Rüste’nin Kitâbü’l-Aʿlâḳı’n-nefîse adlı eseriyle birlikte Bibliotheca geographorum arabicorum serisinin VII. cildi olarak tekrar yayımlamıştır (Leiden 1892). 

Kitâbü’l-Büldân, Muhammed Sâdık Bahrülulûm (Necef 1952) ve Muhammed Emîn Dinnâvî (Beyrut 2002) tarafından da neşredilmiştir.

Tercümeleri:

Gaston Wiet eseri açıklamalar ve ilâvelerle Fransızca’ya (Les pays, Le Caire 1937), Muhammed İbrâhim Âyetî Farsça’ya (Tahran 1964) ve Murat Ağarı Türkçe’ye (Ülkeler Kitabı, İstanbul 1992) çevirmiştir.

Türkçe tercümesini İNDİR

Arapça eseri İNDİR