![]() |
كتاب الجرح والتعديل
Kitabu’l-Cerh ve’t-Ta’dil İbn Ebi Hatim er-Razi, Abdurrahman b. Muhammed, (327)
Genelde Buhari’nin Tarihu’l-Kebir’inin sistemi takip edilerek telif edilmiş olmakla birlikte, hem ihtiva ettiği biyografi sayısı hem de verdiği biyografilerin doyurucu muhtevasıyla ondan oldukça farklı bir çalışmadır. Müellif bu çalışmasına cerh-tadil ile ilgili güzel ve muhtevalı bir mukaddime ile başlamıştır. Mukaddimesinde hadis ilminin şerefi, dindeki önemi, uydurmacılardan ve uydurmalardan korumanın zaruretini anlattıktan sonra cerh tadilin lüzumunu, bazı temel kurallarını ve bu ilmin öncülerini zikreder. Cerh tadil konusunda sözüne itimat edilen imamların bu konudaki gayretlerini ve fedakarlıklarını tebarüz ettirmek için biyografilerini tafsilatlı bir şekilde verir. Eserinde Tarihu’l-Kebir’deki alfabetik sistem uygulanmıştır. Yani önce biyografisi verilecek olan şahsın adını ilk harfi ve babasının adının ilk harfi dikkate alınarak sıralama yapılmıştır. Ancak her harfteki sahabi isimleri kuraldan istisna edilerek ve babasının adına da bakılmaksızın takdim edilmiş, biyografisi öncelikle verilmiştir. Verdiği biyografilerde ravinin tam adını, nesebini, meşhur olduğu lakabını ve künyesini kaydeder. Meşhur şeyhlerini ve talebelerini, ilim için yaptığı yolculukları, yaşadığı ve yerleştiği yerleri belirtir. Bazen ravinin yaşına ve vefat tarihine işarette bulunur. Ravinin eseri varsa bunların bir kısmının adını verir ve örnek kabilinden meşhur bir rivayetini kaydeder. Ravinin ehli sünnet inancına aykırı bir görüşü varsa bunu beyan etmeyi de ihmal etmez. Ravi biyografilerini çoğu kere bir veya birkaç satır halinde vermekle yetinir ve tenkitlerinde genellikle önceki alimlerin görüşlerini nakleder. Bu haliyle kitap rical konusunda önceki eser ve alimlerin görüşlerinin bir bütünü ve özeti sayılabilir. Ravilerin çoğu hakkında kendi kanaatlerini açıklamayı da ihmal etmemiştir. Kısacası kitap isminde de belirtildiği gibi tam bir cerh tadil kitabıdır ve güzel bir çalışmadır. Eser 9 cilt halinde ilk kez Haydarabat-1953’te basılmıştır. |
![]() |